Je verwacht het niet

Als ik niet via de zittingslijsten op de hoogte zou zijn van het feit waarvan ze verdacht wordt, dan zou ik denken dat ze niets gedaan zou hebben waarvoor ze in de rechtbank zou moeten verschijnen. Er loopt een magere vouw naar de stoel tegenover de rechters. Een vale, veel te ruime spijkerbroek laat haar benen nog dunner lijken dan ze al zijn. Midden bruin, wat krullend haar tot op de schouders. Ze draagt een eenvoudige sweater. Men zou haar kunnen tegenkomen in de super om de hoek of als medewerker op een school. Nu weet ik waarom ze hier is en waarom ze gedetineerd is en laat ik er geen doekjes om winden; niet fraai. Heel naar. Strafbaar naar.

Belaging

Wanneer haar advocaat gaat staan, zucht ik al want er is ‘maar één klacht’ over mevrouw. Nu wel, ja. In de afgelopen jaren stapelen de dossiers zich op. Na een korte schorsing wordt de zitting hervat. De zaak wordt vandaag gewoon behandeld. Ik noem haar Helena. Ze is 54 jaar. Komt uit Overijsel en heeft het UMCG te schande gezet, artsen gestalked en het secretariaat bedreigd. Het gaat om vier slachtoffers. In 2011 gaat Helena naar het UMCG voor onderzoeken. Waarvoor wordt niet geheel duidelijk maar dat ze het niet eens is met de bevindingen van de arts in kwestie blijkt al snel wanneer ze berichten stuurt via mail. Naar de arts zelf, naar het secretariaat, baliemedewerkers van de afdeling longziekten en tuberculose. Elke dag.

Berekende keuzes

Ze belt. Ze noemt in cc’s namen van andere artsen. Ze belaagt. Door het UMCG wordt aangifte gedaan. In 2013 krijgt Helena een voorwaarde; zij mag onder geen beding contact hebben of zoeken met de slachtoffers, op welke wijze ook. Mijn ervaring is dat je dat vooral moet doen; verbieden, want dan wordt het nog erger. En dat laatste klopt. Helena gaat helemaal los. Ze stuurt mails met teksten als: ‘Hoe lang zou (naam secretaresse) nog leven?’ En ‘Stel dat er bij jou brand uitbreekt.’ Of: ’Ik ga liever zitten, dan een geldbedrag betalen aan jou.’ Er volgen meerdere berichten met dreigteksten. Volgens de slachtoffers enorm belastend. Ze beschadigt moedwillig de naam van het UMCG, de negatieve mails worden steeds grover: ‘Ik heb berekende keuzes gemaakt.’ Helena zelf heeft volledige complottheorieën in haar brein ontwikkeld.

Achtervolgingswaanzin- type

Volgens een psychiater lijdt de vrouw aan een psychische stoornis van het achtervolgingswaanzin- type. Ze is volgens deskundigen ontoerekeningsvatbaar. Ze zal lang medicatie moeten hebben en behandeld moeten worden. Helena zit nu gedetineerd en zelfs vanuit haar cel stuurt ze nog mails naar de slachtoffers. En dan begint Helena te praten. De combinatie stalken en deze vrouw was al amper te behappen, nu klinkt er een uiterst intelligente stem door de zittingszaal. Niets deugt. Niemand deugt. Ze mag niet schijven, ze mag niet observeren en daarna uren schrijven, ze mag alleen zeepjes inpakken. Ze heeft het over een ‘groot rechtvaardigheidsgevoel’ en dat heeft ze al van jongs af aan. Ze kan niet tegen onrecht en snapt ook niet dat mensen uit ROMA kampen zomaar in een gevangenis zitten. Het verhaal van Helena wordt met de minuut onsamenhangender en mistiger. Geen rechtbankverslaggever die hier nog een touw aan vast kan knopen. Rechters kijken indringend en luisteren aandachtig om te proberen haar te volgen in haar verhaal maar het is moeilijk.

Waanstoornis

Zelfs vanuit haar cel bestookt ze iedereen die haar maar enigszins dwarszit of voor haar gevoel ‘niet naar haar luistert’. De begeleiders van de PI waar ze zit, medegevangenen, het kan niet op. Het houdt niet op. Helena sterft nog liever. Op het moment dat ze dreigt met zelfmoord, wordt de huisarts ingeschakeld. Opschalen blijkt niet nodig want ook de huisarts krijgt er van langs. En wat denken de psychiaters wel. Contact met reclassering wil ze al sinds september 2013 niet meer, ‘want ook zij zitten in het complot.’ In november van het vorige jaar was ze niet ter zitting aanwezig. Ze weigert alle medewerking. Ook bij de WOPZ- toets. Daar komt uit dat Helena een waanstoornis heeft. Het advies is haar te laten behandelen in een instelling.

Persoonlijke levenssfeer

Helena is een normale vrouw om te zien. Ze kiest haar onsamenhangende woorden uiterst zorgvuldig en ze is in de stellige overtuiging dat iedereen tegen haar is. Ze wil blijven overtuigen, ook pal tegenover de rechters. In rapporten van de psychiater staat dat we hier te maken hebben met een vrouw die in eerste instantie goed en normaal in het leven stond. Geen strafblad, geen nare dingen, geen schulden. Ze is altijd gelukkig geweest. Waar ging het mis. Op een gegeven moment komen er wat problemen in het leven van Helena. Sindsdien zit ze in een waanstoornis. Advies: Psychiatrische instelling. Ook daar wil Helena niet naartoe. “Voor belaging is vereist dat de persoonlijke levenssfeer in het geding komt. Of u rekening wilt houden met de persoonlijke levenssfeer van mijn cliënt.”, zegt haar advocaat. De officier van justitie gaat niet mee in de beperkte visie van de raadsman en eist na detentie onmiddellijke opname in een psychiatrische kliniek. Artikel 37.

Complottheorieën

Zelden heb ik als rechtbankverslaggever in de zittingszaal een laatste woord gehoord dat minstens drie keer werd onderbroken door de rechter met de vraag het kort te houden, waar vervolgens de verdachte zich niets van aan trekt. Helena klaagt en klaagt. Het eten deugt niet. Niemand vraagt naar haar emoties, de begeleiding is (quote)’kloten’ in de PI. Ze benoemd de trauma’s die ze heeft geleden door fouten van justitie want ook zij… U voelt hem al.  De rechtbank trekt zich terug om zich te beraden op de vraag van de advocaat om onmiddellijke invrijheidstelling voor Helena maar dat gaat niet gebeuren. Foeterend en mopperend staat Helena op. Zelfs de rechtbank doet haar dit aan.

Te ver gegaan

Het zijn de meest trieste zaken, deze artikel 37-zaken. Ze horen mijns inziens niet eens in de meervoudige kamer thuis. Helena hoort daar niet. Ze loopt langs mij heen om weer naar haar cel te worden begeleid. Ik kijk naar haar holle ogen, naar haar krullende haar en naar haar handen. Met deze handen schreef ze de meest afschuwelijke dingen naar mensen in een hoogstaand ziekenhuis. Naar personen. Die er niet van sliepen. Die van haar walgden. Die wachtten op de uitspraak. Verplichte opname. Je kunt in je waanstoornis ook te ver gaan, namelijk. Dat vindt de rechtbank ook.

De uitspraak van de rechtbank (begin maart) was conform de eis. Helena moet gedwongen worden opgenomen in een psychiatrische inrichting.

© 2014.
Alle rechten voorbehouden.
Niets van mijn site mag worden gebruikt in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.

Foto: Speciaal voor mijn site maakte fotograaf en kunstenaar met licht Gerrit Stel  in 2010 deze foto van de rechtbank in Groningen.

Links: www.wegwijzerloket.nl en overheid.nl