Is het snelrecht te snel geweest? Hebben we hier te maken met voortschrijdend inzicht? Of wentelen we de kosten van de ProjectX-rellen in Haren gewoon op de minderjarige raddraaiers af. Omdat het nu wel kan?
Voor de rechtbank in Groningen vond maandag de derde snelrechtzitting plaats naar aanleiding van de ongeregeldheden in Haren. Tijdens deze zitting was een aantal minderjarigen aan de beurt. Opmerkelijk was dat er nu wel stortingen in een schadefonds als bijzondere voorwaarde werden opgelegd.
Vorige week wees de politierechter alle vorderingen van de Officier van Justitie om geld in het fonds te storten nog af. Er waren toen teveel onduidelijkheden. Er moest er een causaal verband bestaan tussen de individuele dader en aangerichte schade. Moeilijk aan te tonen aldus de rechter en dus konden de raddraaiers zich de gang naar de flappentapper vooralsnog besparen.
De kinderrechter heeft anders geoordeeld en legde in vijf gevallen een boete van 250 euro op. De vragen die er toen nog lagen over de kapstok waaraan het fonds opgehangen moest worden, blijken uit de weg te zijn geruimd. En dat hebben de volwassenen in spé geweten.
Er is inmiddels aangekondigd dat het OM in hoger beroep gaat tegen de afwijzingen. Het zou kunnen betekenen dat de veroordeelde meerderjarigen alsnog ieder 500 euro moeten ophoesten. Het beroep houdt overigens ook in dat de opgelegde werkstraffen nog niet ten uitvoer gelegd kunnen worden.
De kritiek op Justitie neemt ondertussen steeds hardere vormen aan. ‘Te snel, onvoldoende voorbereid en amateuristisch’, luiden de kwalificaties naar aanleiding van het strafproces tegen de verdachten van de ongeregeldheden.
Advocaat Duco Keuning had zich onlangs al laten ontvallen dat er, als er snelrecht wordt toegepast, te weinig tijd voor de verdediging is om de zaak goed voor te bereiden. Maar ook dat er te weinig tijd is om andere belangrijke zaken goed uit te zoeken.
Nu doet ook strafrechtadvocaat Mathieu van Linden duit in het zakje. Volgens hem is het Openbaar Ministerie de kwaliteit van haar eigen werk uit het oog verloren, door overhaast te werk te gaan. Hij pleit voor minder haast en een betere kwaliteit door het snelrecht na een paar maanden toe te passen. De balie van advocaten vertelt bij monde van mr. Niek Heidanus dat het eigenlijk niet zo had gemoeten. ‘Haastige spoed is zelden goed’, aldus Heidanus.
Alleen het OM blijft van mening dat men juist heeft gehandeld. Dat er niets mis is met de samengestelde dossiers. Daar kun je wat van vinden. Vooral als je de claim van twee ME-ers er uit tilt. Zij zouden angstig zijn geworden toen ze door een vandaal bekogeld werden.
Hun claim verdween in de prullenbak. Omdat ze nooit in Haren geweest konden zijn op het moment dat de persoon in kwestie werd aangehouden. Omdat dat wat ze op papier hadden gezet gewoon niet waar kon zijn.
En dus kun je concluderen dat het niet altijd even handig is om het recht snel te laten zegevieren. Omdat er in de haast om te willen straffen wel eens klappen uitgedeeld zouden kunnen worden die de plank volledig mis slaan.