Je mond houden kan voordelig uitpakken. In sommige situaties. In het recht is zwijgen nooit een alibi. Zelfs na jaren van stilzwijgen mag je in de rechtbank gaan uitleggen wat er is gebeurd. Zo ook Adrie.
Hij mag gaan vertellen over de 7e augustus 2007 in Winschoten.
Adrie, Nadia en Tom.
Nadia. Zij wordt in oktober 2011 gehoord over een ander feit. Zij noemt in dat verhoor de naam van Adrie en zijn betrokkenheid bij een brand in Winschoten in 2007.
Een naastgelegen bejaardencentrum moet worden ontruimd omdat er gevaar is voor goederen en personen. De gesmolten luxaflex doet bejaarden hollen. De straat op via een nood trap. Hulpverleners en brandweer snellen toe. De woning die in de brand staat is van Kees. Hij is op dat moment niet aanwezig in het pand.
Kees en Adrie zijn geen vrienden meer. Ze hebben ruzie gehad.
Adrie zegt na de ruzie tegen zijn vrienden Nadia en Tom dat hij zijn woning in de fik gaat steken. Een paar dagen later lopen ze langs de woning van Kees. “Het pand is goed droog, dit fikt heel snel.”, zegt Adrie.
Emotioneel gaat Adrie de volgende dag naar zijn broer. Hij zegt dat hij Kees heeft zien lopen. Gelukkig maar. Hij leeft dus nog na de brand waar de kranten vol van staan. Hij is opgelucht maar houdt zijn mond. Rept niets tegen zijn broer over wat er is gebeurd. Zijn broer verklaart: “Adrie was totaal opgefokt toen hij dat vertelde. Transpireerde erg en gedroeg zich achterdochtig.”
Tussen Nadia, Tom en Adrie verwatert het contact tot niets. Dit is al jaren zo. Beide kompanen houden hun mond wel want dat heeft Adrie ze geraden. Dat hebben ze de dag na de brand in de woning van Nadia afgesproken. Kees heeft niet in de gaten wie de brand heeft gesticht.
Het pand van Kees heeft geen stroom en geen gas -dan heeft u even beeld-, van kortsluiting is geen sprake na onderzoek. Er worden een aantal brandhaarden gevonden. En sporen. Brandstichting.
Waarom Nadia ineens begint over deze zaak na jaren van zwijgen mag dan een raadsel zijn, de bal begint te rollen. Adrie wordt gehoord.
In de rechtbank beantwoordt hij alles onverschillig. Hij was gewoon ‘zomaar’ naar de woning van Kees gegaan. Na de ruzie. Beetje uitpraten enzo. Hij heeft de brand niet gesticht, dat waren Tom en Nadia. Zij kwamen als laatste uit het pand. Ja, en toen stond het zo in de fik. Het was droog en warm die dag. Zo’n fik is in tien seconden gepiept, zegt Adrie koeltjes achterover leunend.
Nadia verklaart dat Adrie met een aansteker papier in de brand heeft gestoken en in het pand is gegaan. Hij heeft een sleutel van dat pand. Zij is naar het Marktplein gelopen en heeft niemand meer gezien. Tom heeft niets gezien en Adrie ontkent.
Lekker even.
Getuigen hebben wel iemand zien wegrennen maar het was zo donker dat er geen duidelijk signalement is.
Verklaringen van Tom en Nadia. De brandstichting. De ruzie van Kees en Adrie voorafgaand aan de brand, alle wijst richting hem.
Zijn 16 pagina’s lange documentatie als veelpleger helpen ook niet mee. Geweldsmisdrijven, het nodeloos honderden keren 112 bellen, zijn zware drank en (hard)drugsgebruik, de twee jaar ISD* die hij achter de kiezen heeft en een officier van justitie die keihard haar eis formuleert: “Strafkorting toepassen omdat meneer jarenlang keurig zijn mond heeft gehouden doe ik niet”.
De eis: 24 maanden. Onvoorwaardelijk. Adrie zwijgt. Weer.
*
De maatregel ISD is een maatregel om meerderjarige stelselmatige daders te plaatsen in een daartoe aangewezen inrichting. De wet is op 1 oktober 2004 in werking getreden. Met deze wet heeft de wetgever beoogd stelselmatige daders, die door het plegen van reeksen delicten veel criminaliteit en onveiligheid veroorzaken, voor een periode van maximaal twee jaar in een inrichting te plaatsen die specifiek voor hen bestemd is.
De maatregel ISD heeft de volgende doelstellingen:
- Het terugdringen van ernstige criminaliteit en onveiligheid als gevolg van, door stelselmatige daders, gepleegde strafbare feiten.
- Alleen bij duidelijke aanknopingspunten voor gedragsverandering en recidivevermindering zal aan de stelselmatige dader een aanbod voor een intensieve programma worden gedaan.