‘Drama in familiesfeer, ‘Zoon steekt vader dood’, Man (20) aangehouden na doodsteken vader‘
Deze dieptrieste koppen las ik op maandag 21 juni en ik dacht nog: ‘De piepjonge verdachte van dit levensdelict gaan we wel zien en horen in de rechtbank.’
Begin januari deed de rechtbank uitspraak in deze zaak. De jongeman, ik noem hem Darwin (inmiddels 21 jaar), werd op die dag door de rechtbank veroordeeld tot achttien maanden jeugddetentie (elf maanden voorwaardelijk) wegens doodslag op zijn vader (46). Het drama gebeurde op 20 juni.
Tegen Darwin was door het Openbaar Ministerie (OM) de maximale straf van vierentwintig maanden jeugddetentie geëist. Kort na de fatale steekpartij op zijn vader werd hij aangehouden en in de cel gezet. Met deze uitspraak (netto zeven maanden zitten) komt Darwin op korte termijn vrij.
, Daar zal hij heel blij mee zijn”, zei zijn raadsman na de uitspraak.
Maar Darwin zal na zijn vrijlating niet vrij zijn. Hij moet van de rechtbank begeleid gaan wonen en werken aan zijn persoonlijke problematiek. En die is fors. Darwin moet keihard aan de slag.
Hij groeide op met veel huislijk geweld, vernedering, armoede, drank en geldzorgen. Ingrediënten genoeg voor vluchtgedrag, zou men zeggen. Darwin’s vader deed dat door na ruzies het huis te verlaten, om daarna weer terug te keren. Darwin’s moeder wilde niet zonder de man.
Darwin zocht zijn toevlucht in een best opmerkelijke hobby; messen verzamelen. Maar ook in fors druggebruik. Dat laatste had hij ook gedaan, op die dramatische avond in juni. Darwin blowde elke dag. Op de dag dat hij zijn vader de fatale steek toebracht had hij ook cocaïne gebruikt.
Hij stak zijn vader dood na gedoe en ruzie over luide muziek in de tuin. Zijn vader was niet meer te corrigeren en werd agressief. Dat had Darwin tijdens de behandeling van de strafzaak verklaard.
De man had elders zwaar gedronken en was met de taxi thuisgebracht. Daar plofte hij in een stoel onder de overkapping van het huis en zwengelde de muziek hard aan. We schrijven ruim 22.00 uur in de avond.
Darwin’s moeder had haar echtgenoot meerdere keren verzocht om de muziek zachter te zetten. Maar dat verrekte vader. Geërgerd pakte Darwin de geluidsbox uit de tuin en zette deze in de bijkeuken. De daarover woedend geworden (en dronken) vader liep achter Darwin aan naar de bijkeuken. Daar sloeg hij Darwin.
Schelden, slaan, beuken. Rampen en rellen in de bijkeuken en in de hal van de woning.
Tijdens de worsteling zag Darwin kans om naar boven te rennen. Naar zijn kamer. Daar, onder zijn kussen lag een survival mes. Daarmee ging hij naar beneden, waar zijn vader hem onderaan de trap opwachtte. Nog steeds dronken. Nog steeds woest.
Opnieuw ontstond er een worsteling tussen vader en zoon, waarbij vader Darwin tegen de trap drukte en hem daar klem hield. Hij sloeg Darwin met gebalde vuisten. Darwin probeerde zijn vader nog van zich af te duwen, maar hij gebruikte het mes in zijn hand ter afweer.
Darwin haalde meerdere keren uit met zijn mes. Zwaai. Bloed. Veel bloed. Toen Darwin de woning verliet, zakte zijn vader achter hem in de hal elkaar. Hulp mocht voor de man niet meer baten. Het mes was door zijn hart en een long gegaan.
Nog diezelfde avond werd Darwin in het huis van een vriend van hem aangetroffen. Het mes waarmee hij zijn vader had doodgestoken had hij onderweg weggegooid.
Darwin werd jarenlang zowel fysiek als psychisch door zijn vader mishandeld. Veel ruzie, veel geweld, veel drank bij pa en veel angst bij Darwin. Jarenlang.
Bij Darwin is door deskundigen een posttraumatische stress stoornis (PTSS) vastgesteld. De daad kan hem, ook vanwege zijn – door trauma’s opgelopen – achtergebleven ontwikkeling, in verminderde mate worden aangerekend. Darwin, zo stelden professionals, moet veroordeeld worden volgens het jeugdstrafrecht.
Dat vond ook de rechtbank. Zij stelde dat Darwin de politie had kunnen bellen, op zijn kamer. Ook vond de rechtbank dat er geen sprake was geweest van noodweer of psychische overmacht. Maar toch week de rechtbank af van de 24 maanden-eis van de officier, en vonniste zij een lagere straf voor Darwin.
Na de eerste confrontatie met zijn vader voorzag Darwin zich van een mes. Hij ging daarmee in de aanslag naar beneden en plaatste zich opnieuw in een dreigende situatie. Al was Darwin doodsbang. Jarenlang tot op het bot gekleineerd, vernederd en mishandeld door zijn vader.
Wat Darwin precies dacht of hoe hij zich voelde, toen hij na de vechtpartij met het bebloede mes in zijn hand de woning verliet, kwam op zitting niet goed naar voren. Wel verklaarde hij meerdere malen tijdens de strafzaak dat hij bang was.
Darwin’s toekomst.
Darwin’s moeder wil haar zoon graag blijven zien. Maar naar het ouderlijk huis terugkeren is volgens de rechtbank uitgesloten. Darwin moet begeleid, in een stabiele leefomgeving, aan zijn problematiek werken. Ook zal het contact tussen moeder en zoon en verdere familie worden begeleid.
Naast de straf moet Darwin de eeuwig probleem veroorzakende drugs laten staan en zijn messenverzameling inleveren.
Een klein deel van deze uitspraak, of beter gezegd, een paar regels, zingen al dagen rond in mijn hoofd.
“De verdachte heeft zijn vader om het leven gebracht door hem met een mes in zijn borst te steken. Dit is een zeer ernstig feit. Door zo te handelen heeft de verdachte zijn vader zijn meest wezenlijke bezit, namelijk zijn leven, ontnomen.”
Ergens worstel ik wat ermee.
Wat was wezenlijk.
Wiens leven.
Wat voor leven.
Wie ontnam eerst wát.
K.S.
In Nederland is de minimumleeftijd voor strafrechtelijke aansprakelijkheid twaalf jaar. Kinderen jonger dan 12 jaar kunnen niet strafrechtelijk worden vervolgd. De maximumleeftijd voor toepassing van het jeugdstrafrecht is variabel. Kinderen tussen de 12 en 18 jaar die een strafbaar feit begaan, worden in beginsel berecht volgens het jeugdstrafrecht. Bij het jeugdstrafrecht vinden zittingen achter gesloten deuren plaats. De leeftijdsgrenzen kunnen variëren. 16- en 17-jarigen kunnen volgens de regels van het volwassenenstrafrecht worden berecht als de ernst van het delict, hun persoonlijkheid of de omstandigheden waaronder het feit is begaan, daar aanleiding voor geeft. Jongeren van 18 tot 21 jaar kunnen op grond van hun persoonlijkheid volgens de regels van het jeugdstrafrecht berecht worden. De rechter bepaalt welk recht van toepassing is. Bron.
- Kort na het schrijven van deze column, op 12 januari, werd bekendgemaakt dat het Openbaar Ministerie zich niet neerlegt bij de uitspraak van de rechtbank. Volgens een woordvoerder van het OM valt netto zeven maanden achter de tralies voor een levensdelict niet aan de maatschappij uit te leggen.
