Erfelijkheid

Erfelijkheid is iets waar we zowel trots op als bang voor kunnen zijn. Je kunt er niet aan ontsnappen of iets aan veranderen. Inmiddels zijn het  biologen die een ander licht laten schijnen en zelfs beweren dat erfelijkheid ons leven in de toekomst niet meer zal bepalen. Dit is uiterst opmerkelijk te noemen. Zij beweren namelijk dat onze waarnemingen, gedachten en overtuigingen de kwaliteit van onze cellen, en dus van ons leven, bepalen. Maar geldt dat ook voor de liefde? Hoe optimistisch en revolutionair deze conclusies ook kunnen zijn; onze waarnemingen omtrent liefde en het ontvangen van liefde of juist het missen ervan bepalen tot op heden – en ik mag hopen ook in de toekomst- alle effecten op ons lichaam en op onze geest. Dit alles wordt in ons leven geperst. Het voelen van liefde heeft veel te maken met welk pad we nemen, we kunnen er zelfs letterlijk ziek van worden.

Liefde

Het is bewezen dat kinderen voor de leeftijd van acht jaar alle informatie waaraan ze worden blootgesteld, tot zich nemen als sponzen. Ze beseffen niet dat ze de overtuigingen, het gedrag, de liefde en de zorg van ouders opslaan. Dat proces is enorm. Ze kunnen voorgedaan gedrag spelenderwijs uitvoeren. Uiteraard kunnen we in ons volwassen leven onze percepties wijzigen maar dat is moeilijk omdat we vaak geen keuze hebben, door onwetendheid. We functioneren prima met een bepaalde input die ‘eigen’ is, dus bekend. We zijn ook in de liefde als het ware als kind al geprogrammeerd. Het ontbreken van liefde bepaalt onze keuzes. Als kind en later als volwassene.

Onderzoek

Nog niet zolang geleden zag ik een onderzoeks-film op tv, dat liet zien wat er met een kind van amper 6 maanden oud gebeurde dat volledig werd genegeerd door de moeder. Het kindje in een baby- stoel, de moeder er voor.  Het kindje had een onstuitbare drang om reactie van de ouder te krijgen, om te zijn, gezien te worden. Alle ledematen van het baby’tje bewogen, hoe moeilijk om te zien dat vastzittend in een gordeltje het kindje snakte naar aandacht en liefde van mama, die op haar beurt(voor onderzoek, ik zet het er nog maar even bij) moeizaam haar kindje moest negeren. Niet aanraken en niet lachen. Niet strelen, geen lieve woordjes op zangerige toon. Het was me een situatie. Een spiegel van wat er leeft in onze gevoelspunten. Na twee minuten negeren pakte de moeder haar liefdesrol weer op en zag je het kindje opbloeien, lachen. De levensenergie kon weer gaan stromen. Het gedrag van de ouder werd omgegooid naar positieve liefde.

Aangeleerd

Voor de duidelijkheid; niet iedereen die liefde mist of heeft gemist in zijn jeugd wordt later ‘dader’. Het klinkt misschien oubollig maar wat zie ik het vaak in de rechtbank. Tijdens zittingen.  Bij verdachten van uiteenlopend pluimage. Soms zie ik zo een liefdeloosheid. Geen liefde ontvangen. Niet weten hoe ermee om te moeten/kunnen gaan. Niet anders hebben gekregen dan klappen of een thuiskomst met een gevoelstemperatuur van min tien. Koud en liefdeloos. Ik ben er van overtuigd dat gebrek aan liefde een leven lang doorwerkt. Ik schrijf hier puur en alleen over de types die ondergeschikt zijn aan de ouders. Zij, die grootse misdaden kunnen en durven plegen, krimpen vaak ineen bij een simpele vraag van de rechter: ‘Hoe is de band met uw ouders?’ Dan blijkt al snel dat de verdachte –na een dergelijke vraag van de rechter binnen een mum van tijd weer het kind-, heeft geleerd zich aan te passen aan zijn ouders. Wil hij/zij liefde ontvangen dan moet hij/zij zijn eigen behoeften vergeten. Liefde op die manier is voorwaardelijk. Onvoorwaardelijke liefde kent hij/zij niet. Materiële zaken blijken doorgaans belangrijker. Hoe dan ook gelijk willen krijgen. En het gaat verder.

Moeder op een voetstuk

Ik doel hiermee op een verdachte(inmiddels dader) van verkrachting en zware mishandeling van een vrouw van 23 jaar. Tijdens de zitting wordt pijnlijk duidelijk dat hij de liefde die hij van jongs af aan zocht, nog steeds ergens zoekt. Terwijl hij niet eens echt weet wat dat is, liefde. Wat het überhaupt inhoudt. Alleen zijn moeder blijft op een voetstuk geplaatst. Geen vrouw kan aan haar tippen. Hij kruipt nog steeds voor haar. Hem is nooit aangeleerd lief te hebben. Het blijft ontzettend moeilijk in deze maatschappij om een de opvoeding aan de kaak te stellen omdat de integriteit van de ouders in het geding komt. Toch neig ik ernaar dat liefde is aangeleerd, voor minstens 80 procent. Er zal in de erfelijkheidsfactor hier en daar genoeg zitten en misschien net genoeg om daaraan uiting te geven, het beste voorbeeld doet nog steeds het beste volgen(uitzonderingen daargelaten).

Rakend

De meeste mensen hebben een afschuwelijk beeld van een verdachte of een dader. We zuigen ons vol met meningen over verknipte lui en tbs- ers. We stoppen ze het liefst levenslang weg. Ze zijn dat ook gewend, liefdeloos wegstoppen. ‘Jij telt niet mee. Wat je ook doet, je blijft een foute man/vrouw.’ Ik wil eindigen met een klein stukje van een zaak die me heel lang is bijgebleven. Verdachte man – zeer klein van stuk- 32 jaar. Gedetineerd vanwege verkrachting, gijzeling en zware mishandeling(alsof verkrachting dat al niet is) van een vrouw van 23. De hele tenenkrommende en trieste zitting heb ik geschreven en geluisterd, vooral naar wat hij niet zei. Aan het einde van de zitting kreeg hij het laatste woord. Na een minuut stilte zei hij schouderophalend niet te weten wat hij moest zeggen.

Vanwaar die haat naar vrouwen in het algemeen? Waarom zoveel geweld? Wat een afschuwelijke gijzeling, wat heeft hem toch bezield? En dan komt het(door onderstaande zin raakte ik volledig van mijn stuk).

De rechter spreekt de verdrietige woorden uit in een lange zin: “U heeft het niet makkelijk gehad als jong ventje, hè? U kreeg niets te eten vroeger want uw moeder at alles zelf op. In uw bijzijn. Uw moeder vergat u te voeden, staat hier.”

* ‘Op verzoek’ is een gezamenlijk initiatief met Anke de Lange (Binnenkijkjes en ‘ook leuk om te lezen’) Na een duo blog rond de kerstperiode kwamen er verzoeken van diverse lezers om een blog te schrijven over een bepaald thema. Anke en ik hebben besloten hier een maandelijks terugkerend item van te maken.

Foto: J.B. Smalbil